De verkoper van een onderneming ziet vaak de waarde van zijn werkkapitaal* over het hoofd. Het gebeurt daarom regelmatig dat de kopende partij een grote meevaller kan incasseren. Een meevaller die ook de verkoper had kunnen toekomen.

Een klassiek voorbeeld van het werkkapitaal ten gelde maken, is dat van Ziggo. Ziggo deed dezelfde truc zelfs twee keer.

Ruim tien jaar geleden namen private equity investeerders een aantal kabelmaatschappijen over. Ze voegden deze samen tot Ziggo. De kabelmaatschappijen waren destijds degelijke ondernemingen die een product leverde en aan het einde van de maand de abonnementskosten factureerden. Door het achteraf factureren, financierde de kabelmaatschappijen de lopende kosten gedurende de maand. Er was hierdoor sprake van een hoog werkkapitaal.

Onder het nieuwe Ziggo werden de abonnementskosten al snel aan het begin van de maand afgeschreven. Hiermee kreeg Ziggo in een keer de beschikking over een maand extra omzet in liquide middelen. Ziggo bracht zo het werkkapitaal aanzienlijk terug. De nieuwe eigenaren konden zich daarna het vrijgekomen kapitaal uitkeren.

Begin dit jaar herhaald Ziggo de truc nogmaals. Voor bijna elke onderneming zijn de salarissen een grote kostenpost. De salarissen worden vaak in de laatste week van de maand uitgekeerd. Bij Ziggo heeft iemand bedacht om de abonnementskosten niet aan het begin van de maand te incasseren maar nog voor de laatste week van de maand daarvoor. Hierdoor kan Ziggo de salarissen van de maand januari betalen met de abonnementskosten van de maand februari. Het werkkapitaal neemt zo nog verder af en weer zijn er liquide middelen over om aan de aandeelhouders uit te keren.

Afgezien van de vraag of het netjes is om je klanten steeds eerder te laten betalen (en waarschijnlijk je leveranciers steeds later te betalen), zijn er ook nadelen van werkkapitaal uitkeren. Werkkapitaal is als vet op de botten; een beetje is wel fijn om te hebben voor moeilijke tijden. Als de balans van een onderneming tot op het bot gestript is, is er maar weinig voor nodig om in een financiële crisis te komen.

Veel ondernemers houden (terecht) van een solide balans, maar veel financiële partijen zeilen graag scherp aan de wind. Mijn advies is om de waarde van het werkkapitaal, nog voordat het overname traject start, inzichtelijk te maken. Als er veel werkkapitaal in de onderneming aanwezig is, kan dit al vooraf worden afgebouwd en als dividend aan de huidige eigenaren worden uitgekeerd. Wanneer dit niet snel mogelijk is, dan dient er in ieder geval in de waardering rekening gehouden te worden dat de koper dit na de koop gaat doen. Dit verhoogt de waarde van de onderneming en kan inzet zijn bij de onderhandelingen.

*Werkkapitaal wordt berekend als de som van de debiteuren, voorraden en andere kortlopende vorderingen en activa na aftrek van de crediteuren en kortlopende schulden.